Geraardsbergen. Het interview waarin architecten Stefano Doclo en Jan Strobbe zich beklagen over de werking van de dienst Omgeving, heeft heel wat stof doen opwaaien. Jens Rottiers (UP) geeft in een lange lezersbrief een overzicht van ‘aanbevelingen voor het beleid om de situatie te deblokkeren’. UP beraadt zich over welke stappen ze kunnen zetten ‘om als oppositiepartij het schepencollege en de dienst Stedenbouw nauwgezet op te volgen’. Deze dienst moet grondig doorgelicht worden. We beraden ons om een Audit Vlaanderen te vragen’, besluit Jens Rottiers.
Uitgesproken Politiek heeft een batterij aan voorstellen klaar om de dienst Omgeving weer op het juiste spoor te krijgen. In een lange lezersbrief maken ze niet alleen een diagnose op, maar formuleren ze ook heel wat voorstellen. ‘Investeren in het incorporeren van een juridisch specialist Omgevingsrecht voor de dienst Stedenbouw’, vormt daar één van. Andere voorstellen zijn: ‘Start een RUP ‘Hoger Bouwen en Verdichting; Gebruik het jarenlange studiewerk grondig; Ontwikkel dringend de huidige KMO-site Denderland tot KMO-units met verschillende oppervlakten en zelfs in verschillende bouwlagen; Ontwikkel zo snel mogelijk de KMO-site in Nederboelare…’

Doclo & Strobbe
Het artikel waarin architecten Stefano Doclo en Jan Strobbe zich beklagen over de werking van de dienst Omgeving heeft in de Oudenbergstad heel wat stof doen opwaaien. Volgens beide architecten heerste er een sfeer van regelneverij op de dienst en springen daardoor heel wat projecten af. ‘Er is er geen marge om te onderhandelen of om te zoeken naar een oplossing’, stellen ze.
‘Soms hebben we de indruk dat er in Geraardsbergen met twee maten en gewichten wordt gewerkt.’ Doclo en Strobbe vragen om het vergunningsaanvragen efficiënter, eenvoudiger en sneller verlopen. Volgens Doclo en Strobbe kan het ook anders. ‘Steden zoals Ronse en Oudenaarde kunnen als voorbeeld gelden voor de regio.’ ‘Het ontbreekt het bestuur duidelijk aan visie en creativiteit’, besluiten beide architecten.
Volgens burgemeester Fernand Van Trimpont en schepen Stephan De Prez heeft de stad Geraardsbergen wel degelijk een visie en staan er heel wat projecten op stapel of zijn ze in uitvoering.
Julien Borremans
Hieronder kan u de lezersbrief van Uitgesproken Politiek integraal lezen:
Met veel aandacht lazen we het artikel van de architecten Doclo en Strobbe. Eindelijk durven zelfs architecten de trieste werking en communicatie van de dienst Stedenbouw Geraardsbergen openbaar in vraag stellen. Uit gesprekken met burgers die in aanraking komen met deze dienst blijkt dat zij hetzelfde ongenoegen ervaren. Net daarom draaide een belangrijk deel van ons partijprogramma rond ‘correcte Stedenbouw’. We delen dan ook ten volle de lezing van beide architecten omtrent het afschrikken van investeerders. De stedenbouwkundige verordeningen zijn in elke gemeente anders en daardoor een complexe materie. Toch slagen andere, ons omringende, gemeenten er in om grote projecten toch te realiseren. Waarom niet in Geraardsbergen?
Dat kunnen we zeer eenvoudig verklaren :
- Overleg met de dienst Stedenbouw om een individueel dossier in regel te stellen met wetgeving, is niet voor iedereen mogelijk; inderdaad, mensen krijgen vaak het antwoord ‘nee, het kan niet’, zonder dat er oplossingen aangereikt worden.
- Men maakt masterplannen, studies,… maar ze worden niet uitgevoerd. We denken hier bijvoorbeeld aan het masterplan Stationsomgeving, dat dateert al van 2014. Méér dan tien jaar later is niets van dit plan gerealiseerd. Tienduizenden euro’s belastinggeld gaan verloren om deze studies te betalen om nadien in een schuif te belanden en er nooit meer uit te komen.
Het omgekeerde gebeurt ook: er worden studies opgezet die volstrekt nutteloos zijn en enkel private belangen dienen. Denken we maar aan het RUP Reepstraat dat slechts in 14 maanden werd afgehandeld, en nadien vernietigd door de Raad van State. Dat kan dan wel snel gerealiseerd worden? Van twee maten en twee gewichten gesproken. De 42.000 euro belastinggeld voor de opmaak van het RUP werd bovendien nooit gerecupereerd van de ontwikkelaar.
Sp.a (nu Vooruit) ergerde zich toen over het verlies aan belastinggeld.
- Tijdens openbare onderzoeken worden bezwaren ingediend door specialist-advocaten omgevingsrecht, waar onvoldoende rekening mee gehouden wordt. Mocht met deze bezwaren wel aan de slag gegaan worden, zou dit de grond tot procederen later weg nemen. Dat bespaart een hoop tijd en advocatenkosten aan beroepsindieners.
- Sinds 2018 is er een visie “Hoger Bouwen en Verdichting” door de gemeenteraad goedgekeurd. De deputatie stelde meermaals dat deze visie geen verordenend karakter heeft, en dus niet kan gelden als juridisch bindende motivering om al dan niet over te gaan tot het afleveren van een positief advies door de dienst Stedenbouw. Toch wordt deze visie te pas en te onpas gebruikt/misbruikt. Andermaal twee maten en twee gewichten.
- De provincie vernietigt dan ook telkens opnieuw deze dossiers, gebouwd op deze wankele motivering en vraagt de stad om dringend werkt te maken van een RUP ‘Hoger Bouwen en Verdichting’. Zo is er juridische zekerheid. Tot op heden is hier geen enkel initiatief toe genomen. De diensten stedenbouw en het bestuur trekken geen lessen uit hetgeen de deputatie zegt en houden het been telkens opnieuw stijf en blijven vergunnen met telkens dezelfde gevolgen.
Zo kan de stad uiterààrd niet groeien en ontwikkelen. Mocht men een RUP (Ruimtelijk UitvoeringsPlan) opstarten, correct de inspraakprocedures doorlopen, en de bezwaren oprecht meenemen in de verdere planopmaak, zou er veel minder grond tot procederen zijn. En het laat burgerparticipatie toe. Maar deze visie draagt men spijtig genoeg niet uit. Laat nu net juridische onzekerheid een van de grootste redenen zijn waarom investeerders afhaken.
- Appartementsbouw wordt in diezelfde visietekst enkel in de stationsdorpen en de stadskern toegelaten. Hierdoor krijgt men een onevenredige concentratie van appartementen over het grondgebied. Ze schieten als paddenstoelen uit de grond in dorpen zoals Moerbeke, Schendelbeke, Idegem. Terwijl bloeden de andere deelgemeenten stilletjes aan dood. Wat is de waarde van dit criterium nog in deze tijd? Het wordt op die manier als ontwikkelaar duidelijk dat je in die andere deelgemeentes een lager rendement per m² bebouwbare oppervlakte haalt uit de geleverde investering, waardoor ze deze deelgemeentes links laten liggen. UP stelt voor dit kunstmatig verschil in ‘soorten’ dorpen te laten varen, en elk dorp te laten ontwikkelen op haar eigen tempo, met respect voor de leefbaarheid en ruimtelijke draagkracht.
- Wanneer worden de stedenbouwkundige verordeningen (dit zijn de eigen voorwaarden die steden en gemeenten zelf opleggen) aangepast aan kwalitatief wonen? Voorzie in elke aanvraag afdoende parkeergelegenheid op eigen terrein i.p.v. het afwentelen van auto’s op het openbaar domein. Hou er rekening mee dat veel tweeverdieners ook twee en zelfs drie auto’s hebben. Voorzie kwalitatieve wooneenheden, stap hierbij af van de 60 m² minimum oppervlakte per entiteit: dit moet hoger, om kwalitatief wonen toe te laten. Voorzie voldoende minimum tuinoppervlakte, voor elke eigenaar aan dezelfde regels onderworpen. Zo ontstaat geen willekeur. Nu zijn er voorbeelden waar de dienst stedenbouw tuinen van 210 m² te klein vindt en projecten daarom afkeurt, terwijl voor bepaalde ontwikkelaars zelfs kavels van 200 m² toegelaten worden, tuinen inbegrepen.
Het aanpassen van deze verordeningen kwam in 2023 in de GECORO (Gemeentelijke Commissie Ruimtelijke Ordening) ter sprake. Tot op de dag van vandaag zijn hier echter geen bindende initiatieven uit voort gekomen. Op wat wordt er gewacht?
Start onmiddellijk bij de aanstelling van de nieuwe GECORO-leden deze problematiek op om achterhaalde regels om te buigen en zo tot kwalitatieve woonentiteiten te komen met voldoende buitenruimte en parkeermogelijkheden.
- Nog een voorbeeld van getalm in ruimtelijke ordening: het ontwikkelen van de KMO-zone in Nederboelare is nu al sinds 2012 aan de gang. De site werd in 2023 verkocht aan de intercommunale SOLVA. Wanneer mogen we de eerste steenlegging verwachten? Er moeten nieuwe plannen komen, inspraak van de omwonenden, openbare onderzoeken, aanleg van wegen. Ook niet voor de eerste jaren.
- Mocht men het GRS (Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan) echter naleven, is er nochtans een snelle oplossing mogelijk. Maar het bestuur zet het eigen GRS op zijn kop: men hééft KMO-zone op de site van Denderland die met onmiddellijke ingang kan ontwikkeld worden, maar men laat er liever terug winkels op toe, ondanks de jarenlange leegloop. Toch wil men deze site per se herbestemmen om er woontorens en winkelactiviteiten op toe te laten. Het bestuur gaat nu dus in tegen het eigen GRS om terug privébelangen te dienen en wil met de toekomstige plannen het KMO-karakter wegnemen. Dat is de realiteit op zijn kop zetten.
Het gebouw kent ernstige stabiliteitsproblemen en zal op korte termijn toch afgebroken worden. Laat de bestemming KMO-zone op het gewestplan bestaan. Er is een groot tekort aan KMO-gronden stellen de recentste studies en voorzie een verzameling van tientallen KMO-units, desgevallend in verschillende bouwlagen, met respect voor de glooiing. Het project kan vlug starten gezien de juiste bestemmingsvoorschriften er zijn.
KMO’s blijven anders nog jaren lang in de kou staan en verlaten Geraardsbergen definitief.
- Het lukraak inplanten van woontorens kan niet zegt de deputatie. Er dient eerst verfijnd te worden waar deze inpassen en dan moet eerst een RUP opgemaakt worden (deze formulering halen we uit het bouwberoep tegen de woontorens op de hoek van de Oudenaardsestraat met de Stadsweg). Uiteraard leidt dit logischerwijze tot procedures. Het is voor advocaten Omgevingsrecht een koud kunstje om vergunningen te laten vernietigen omdat er geen wettelijke basis voor is.
Zonder juridische fundamenten zakt de hele investeringscarrousel, die onze stad broodnodig heeft, in mekaar. Wanneer gaat men dit eindelijk beseffen?
De reactie van Burgemeester Van Trimpont en bevoegd Schepen De Prez getuigen van veel aankondigingspolitiek. Echter, het is geen antwoord op de kritiek van de architecten. Het herinrichten van de stationsomgeving en de Kaai, de aanpak van de riolering van de Adamstraat heeft geen enkel uitstaans met de bezorgdheden van de architecten en de burgers over de werking van de dienst Stedenbouw.
Wij beraden ons over welke stappen we zullen/kunnen ondernemen om als oppositiepartij het schepencollege en de dienst Stedenbouw nauwgezet op te volgen. Deze dienst moet grondig doorgelicht worden. We beraden ons om een Audit Vlaanderen te vragen.
Onze stad kent door al deze obstakels een enorme vertraging van dossiers. Geraardsbergen is door gebrek aan handelen een stad geworden waar de tijd is blijven stil staan.
Als laatste voorstel, lijkt het ons ook opportuun te investeren in het incorporeren van een juridisch specialist Omgevingsrecht voor de dienst Stedenbouw.
Concreet herhaal ik kort aanbevelingen voor het beleid om de situatie te deblokkeren:
- start een RUP “Hoger Bouwen en Verdichting”,
- gebruik het jarenlange studiewerk grondig,
- laat de appartementsgroei over het hele grondgebied toe, als de onmiddellijke omgeving dit toelaat,
- Ontwikkel dringend de huidige KMO-site Denderland tot een verzamelsite voor tientallen KMO-units met verschillende oppervlakten en zelfs in verschillende bouwlagen, dit kan en bestaat al,
- Ontwikkel zo snel mogelijk de KMO-site in Nederboelare
- Voer verordeningen in die kwalitatief wonen toelaat en voor een goede ruimtelijke ordening zorgt,
- Incorporeer een juridisch specialist Omgevingsrecht voor de dienst Stedenbouw.