Met een retrospectieve tentoonstelling in Museum Voorlinden worden bezoekers uitgenodigd om twintig jaar schilderkunst van Michaël Borremans (61) te ontdekken.
De expo Confrontation at the Zoo toont 49 werken die niet alleen de evolutie en complexiteit van zijn oeuvre belichten, maar ook een intieme blik bieden op de ziel van de kunstenaar.
Een intieme dialoog met het verleden
In Confrontation at the Zoo worden schilderijen getoond die Borremans zelf jarenlang niet meer heeft gezien. Het opnieuw ontmoeten van deze werken voelt alsof hij zijn eigen verleden aankijkt: momenten van geruststelling, maar ook confrontaties met keuzes en emoties die hij ooit heeft vastgelegd. Ooit begon hij als tekenaar en grafisch kunstenaar, maar schilderkunst werd zijn medium om de wereld en zichzelf beter te begrijpen.
Na twintig jaar schilderen heeft hij een diep respect ontwikkeld voor verf en de onvoorspelbaarheid ervan. Het creatieve proces blijft een avontuur: vol toevalligheden en ontdekkingen. Succes brengt echter ook uitdagingen met zich mee. Na elke tentoonstelling begint het proces van heruitvinden opnieuw, met de intentie om nooit terug te vallen op eenvoudige formules.
Een leven van toewijding en offers
Schilderen is voor Borremans veel meer dan een beroep – het is een levenswijze. Zijn dagen zijn gevuld met geduld, precisie en doorzettingsvermogen. Maandenlang kan hij aan een schilderij werken, vaak zonder garantie dat het eindresultaat aan zijn eigen hoge eisen voldoet. Toch is het die toewijding die zijn werk zo bijzonder maakt.
Zijn veeleisende werkethiek zorgt ervoor dat hij minder schilderijen produceert dan vroeger, maar elk werk wordt met ongekende zorg gemaakt. De jaren zonder vakantie, het onbereikbaar zijn voor geliefden – het zijn offers die hij zonder spijt brengt. Voor hem is kunst een roeping die totale toewijding vraagt.
Atelier als heiligdom en speeltuin
In zijn atelier in Gent, vlak bij de Dampoort, heerst een bijna sacrale sfeer. De temperatuur wordt er met precisie op 18 graden gehouden, ideaal voor zijn verf. Maar het atelier is meer dan een werkplek. Achter een gordijn schuilt zijn persoonlijke “akoestisch theater,” waar hij muziek componeert en experimenteert. Tijdens de pandemie ontdekte hij een nieuwe passie: drummen.
Drummen is voor Borremans een ritueel geworden. Elke ochtend, voordat hij begint te schilderen, slaat hij een kwartier lang de drumstokken. Het ritme helpt hem zijn gedachten te ordenen en zich volledig op zijn kunst te concentreren. Naast deze creatieve rituelen houdt hij zijn lichaam en geest scherp met dagelijkse work-outs, een discipline die hij zorgvuldig onderhoudt.
Schilderkunst als innerlijke reflectie
Borremans’ schilderijen raken je diep. Ze zijn gelaagd, mysterieus en emotioneel geladen. De werken in Confrontation at the Zoo vormen daarop geen uitzondering. Neem bijvoorbeeld The Bird, een schilderij waarin de beweging van een vrouw abrupt lijkt stilgezet. Oorspronkelijk maakte een vogel deel uit van de compositie, maar Borremans besloot deze weg te laten. Het werk wint aan kracht door zijn eenvoud.
Ook persoonlijke ervaringen spelen een rol. Het schilderij Magnolias (2012) straalt de melancholie uit van een tijd waarin liefdesverdriet zijn leven kleurde. De bloemen lijken hun verdriet te weerspiegelen, een ontroerend voorbeeld van hoe kunst emotie kan vangen.
Technologie en de grenzen van traditie
Hoewel Borremans openstaat voor experimenten met nieuwe technologieën, blijft schilderkunst het kloppende hart van zijn oeuvre. Hij ziet in AI en andere digitale technieken een boeiende uitdaging, maar waarschuwt ook voor de valkuilen: te veel effectbejag leidt volgens hem al snel tot kitsch. Voor Borremans draait kunst om subtiliteit en psychologische diepgang. Schilderkunst biedt dat, als een tijdloos medium dat emoties en verhalen kan vangen zoals geen ander.
Naast zijn schilderijen verkent hij ook andere kunstvormen. Hij maakt sculpturen, digitale animaties en waagt zich binnenkort zelfs aan film. In februari debuteert hij als acteur in Queer, een project van regisseur Luca Guadagnino, waarmee hij een bijzondere artistieke samenwerking aangaat.
Een kunstenaar die blijft zoeken
Na meer dan twintig jaar blijft Borremans zichzelf uitdagen. Hoewel hij op latere leeftijd met schilderen begon, heeft hij zijn fundament als tekenaar en grafisch kunstenaar altijd meegenomen in zijn werk. Zijn focus ligt nu vrijwel volledig op schilderkunst, maar hij noemt zichzelf nog steeds een “jonge schilder” – altijd lerend, altijd op zoek.
Confrontation at the Zoo viert de kracht van zijn werk en zijn onvermoeibare zoektocht naar vernieuwing. Het is een tentoonstelling die raakt, inspireert en uitdaagt. Een uitnodiging om de evolutie van een meester in beweging van dichtbij te beleven.
Wanneer: 30 november 2024 – 23 maart 2025Waar: Museum Voorlinden, Wassenaar
Laat je meevoeren in het intrigerende universum van Michaël Borremans. Zijn solotentoonstelling A Confrontation at the Zoo presenteert bijna vijftig schilderijen uit de afgelopen twintig jaar. Deze zorgvuldige selectie opent een venster naar de ziel van de kunstenaar en onthult de poëtische samenhang tussen zijn werken.
Met dank aan museum Voorlinden voor het gebruik van de foto’s en zeker aan de fotografen, Peter Cox en Cedric verhelst.