‘1944: Wit en zwart en veel geheim tussen Zottegem en Gent’

Dankzij Het Heemkundig Genootschap Land van Rode en Davidsfonds Oosterzele kan je op 2 april om 19 u 30 in het Gemeenschapscentrum De Kluize in Scheldewindeke komen luisteren naar Marc Verschooris (oud — Oosterzelenaar) die een lezing in primeur komt geven over ‘1944: Wit en zwart en veel geheim tussen Zottegem en Gent’. Een aanrader. Mis deze boeiende en historische voordracht niet. Inschrijven is verplicht: secretaris@landvanrode.be. De toegang bedraagt 6 euro. (Reporter 17, foto’s MV).

De twee uur durende lezing — met pauze en mogelijkheid tot vraagstelling — wordt gegeven aan de hand van een Powerpoint-presentatie met origineel beeldmateriaal uit diverse archieven en priv écollecties. We gaan terug naar Gent, 22 februari 1944. Marconist Albert ‘Speed’ Deweer wordt tijdens het uitzenden door de Duitsers op heterdaad betrapt. Alle middelen worden bovengehaald om hem uit de gevangenis te halen. De sleutel van de directeur past niet op de juiste deur en ook de inval loopt op een sisser uit. Veel geld telt een berouwvolle economische collaborateur neer om de bezwarende dossiers te doen verdwijnen. ‘Speed’ ontsnapt daardoor aan deportatie en komt op 3 september 1944 vrij. Uit erkentelijkheid haalt hij een jaar later zijn bewaarengel — ter dood veroordeeld — uit de gevangenis en brengt hem veilig naar Franse gronden.
Geheimagenten in onze streek
In 1944 zijn verschillende geheimagenten actief in Vlaanderen, ook in onze streek, ten zuiden van Gent. Ze werken voor de Veiligheid van de Staat of de Tweede Directie van Landsverdediging. Over hun geheime bewegingen, hun geslaagde en minder geslaagde realisaties en hoe ze aan het Duitse gerecht ontsnappen geeft Marc Verschooris, voormalig docent aan de Hogeschool Gent, een lezing.
De parachutage te Velzeke, de razzia’s in Zottegem, de moord op Baron della Faille, het blijvend verzet van procureur des Konings Matthys van Oudenaarde: het zijn slechts fragmenten van het oorlogsleven dat auteur Marc Verschooris, 25 jaar lang en na bezoek aan diverse archieven in binnen- en buitenland, heeft onderzocht. In de nacht van 12 en 13 augustus werd Baron Idès om het leven gebracht in de kasteeldreef. Een sober hardstenen gedenkkruis met opschrift ‘Hic Ides baro della Faille d’Huyssse vitam sua patria obt. Ad MCMXLIV aug. XII. Vertaling: ‘Op deze plaats gaf baron Idès della Faille d’Huysse zijn leven voor het vaderland op 12 augustus 1944’. Het laatst verschenen boek (oktober 2018) van auteur Marc Verschooris ‘De gebroken arm der wet’ is een ‘uiterst grondige en zeer ‘menselijke’ studie van de Gentse gerechtelijke politie in oorlogstijd: een bloedstollende geschiedenis’ is de lovende kritiek van prof. dr. Gita Deneckere, decaan van de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, universiteit Gent. Info: http://www.landvanrode.be/activiteiten.htm           Reporter 17