Schepen Celestinus Verleysen, als redder van hongerlijdende Balegemnaars

Hongersnood 1840 – 1850

Een verhaal over honger en armoede in Balegem. De aardappelcrisis was een hongersnood (1840 – 1850) die ook Balegemnaars trof. Door de aardappelziekte ontstonden  grote voedseltekorten, ook in Vlaanderen. Aardappelen waren in de 19 de eeuw de voornaamste voedselbron. Veel mensen in West – Europa kwamen om door deze crisis. Een tragedie. Ook Balegem werd geplaagd door de ‘hongersnood’. De mislukte aardappeloogsten leidden tot ernstige voedselschaarste en schrijnende armoede.
Helper in nood, schepen Celestinus Verleysen. Hij werd geboren in 1786, hij overleed in 1869 op 83 – jarige leeftijd. Celestinus werd geroemd, hij hielp inwoners die in voedselnood kwamen. Hij kon de ellende niet aanzien. Hij schoot in actie, hij zag het als zijn plicht om medemensen te helpen – ongeacht politieke achtergrond – in deze erbarmelijke tijden. Celestinus ging de geschiedenis in als de barmhartige, die zich bekommerde om de noodlijdende Balegemnaars. Zijn vrijgeven is in de geschiedenis van Balegem bijgeschreven als heel menslievend, een prestatie die glorie verdient en in het geheugen gegrift staat. Een positieve boodschap in het alles behalve vrolijk tijdvak (1840 – 1850). Celestinus Verleysen, de weldoener. Het moet een verschrikking geweest zijn voor een aantal Balegemnaars, overleven op weinig of niets, omdat voedsel niet aanwezig of te duur was.
Hof (te)Koekenboot
Celestinus Verleysen was de eigenaar van ‘Hof (te)Koekenboot’, een herenhoeve die vlakbij de Molenbeek werd ingeplant, op de wijk Walzegem. Een landadelverblijf, herenhoeve in de Koekebootstraat, met een populierendreef. Het Balegems dialect voor boterham is ‘boot’. Men zegt het nog altijd, we gaan een ‘boot’ eten. De naam ‘Koekenboot’ is onlosmakelijk verbonden aan het vrijgeven van schepen Celestinus Verleysen, elke noodlijdende was welkom op Hof (te) Koekenboot. De huidige hoeve werd gebouwd op de overblijfsels van een oudere boerderij uit de elfde eeuw. Van het landelijk gebouwencomplex is na de restauratie (1980) het woonhuis met aanbouwsels en een personeelswoning bewaard gebleven. Het jaartal 1668 is aangegeven met voegwerk in de linker zij-top. De vroegere dwarsschuur met erftoegang werd vervangen door een autobergplaats met centrale doorrit.
Geprezen om zijn grote liefdadigheid moet Celestinus ook slagen van het noodlot incasseren. Zijn kinderen overlijden te vroeg. Celestinus Verleysen leefde voor zijn dorp. Hij schenkt zijn vermogen aan de Sint – Martinuskerk in Balegem. De aanzienlijke som wordt besteed aan meubilair voor de nieuw gebouwde kerk. ‘Hof (te) Koekenboot’ is nu een vakantiewoning van de V.A.B. De vijver ernaast herbergt de bron van de Molenbeek. (mvdv, foto’s ddl)