Moerbeke/Geraardsbergen. Eerder deze week pleitte Jens Rottiers (UP) om een volksraadpleging te houden over de herinrichting van het Moerbekeplein. Maar het stadsbestuur van Geraardsbergen heeft na een grondige analyse beslist om op dit voorstel niet in te gaan. Die keuze is niet over één nacht ijs genomen. Ze steunt volgens het stadsbestuur op vier pijlers: het uitgebreide participatietraject dat al achter de rug ligt, de aard van het project, de hoge kost en organisatorische complexiteit van een volksraadpleging, en het respect voor de rol van de gemeenteraad.
“Een volksraadpleging is per definitie een ja/nee-instrument. Maar de heraanleg van een plein is géén kwestie van zwart of wit,” aldus Fernand Van Trimpont. Tijdens het participatietraject ontving de stad talloze reacties van bewoners, handelaars en verenigingen “vaak genuanceerd, met concrete voorstellen en aandachtspunten”.
“Zo’n complex project vraagt een methode die ruimte laat voor overleg, nuance en aanpassingen. Een referendum biedt die mogelijkheid niet. Bovendien moet een volksraadpleging volgens de Vlaamse regels worden georganiseerd voor álle inwoners van de 16 deelgemeenten, ook al gaat het project uitsluitend over Moerbeke.” Dat zou volgens het stadsbestuur onlogisch én onevenwichtig zijn tegenover gelijkaardige projecten in andere wijken.
Een referendum organiseren kost 52.000 euro
“Een gemeentelijke volksraadpleging moet georganiseerd worden zoals verkiezingen. Dat betekent onder meer: oproepingsbrieven voor alle inwoners, stem- en telbureaus in het volledige grondgebied, voorzitters, plaatsvervangers, bijzitters en secretarissen rekruteren, een informatiebrochure voor elke inwoner, minstens 30 dagen vooraf.”
De totale kostprijs loopt volgens het stadsbestuur op tot 52.000 euro, exclusief extra personeel. “Daarbovenop zijn er wettelijke beperkingen: de volksraadpleging kan enkel op zondagochtend plaatsvinden, de opkomst is niet verplicht, het resultaat is pas geldig vanaf 10% opkomst en de uitslag is bovendien niet bindend.
Gemeenteraad
“De herinrichting van publieke ruimte is een bevoegdheid van de gemeenteraad, die daarvoor een democratisch mandaat heeft. Gemeenteraadsleden krijgen toegang tot alle technische informatie, studies en adviezen. Op 15 oktober organiseerde de stad een uitgebreide infosessie met experten voor de gemeenteraad. Slechts drie oppositieraadsleden waren aanwezig. Het stadsbestuur benadrukt dat het essentieel is dat raadsleden zich degelijk informeren om hun rol correct op te nemen.”
Participatie leidde tot concrete aanpassingen
De stad wijst erop dat er de voorbije maanden intensief is samengewerkt met de buurt. De opmerkingen uit participatiemomenten en uit de inspraakfase werden grondig geanalyseerd. “Dat leidde onder meer tot nieuwe parkeertellingen in mei 2025, aanpassingen aan het ontwerp om rekening te houden met piekbezetting in het weekend, extra ruimte voor ontmoeting, waaronder zitplekken en petanque.”
Het bestuur benadrukt dat participatie niet stopt bij één moment, maar een doorlopend proces is.
Erkenning voor vernieuwende participatie
De recente bekroning van de Dendercoalitie op de Werelddag van de Stedenbouw onderstreept volgens het stadsbestuur de kwaliteit van het lokale participatiebeleid. “De Vlaamse Planningsprijs 2025 werd toegekend aan het Strategisch Plan Ruimte voor Water Dendervallei, dat wordt beschouwd als pionierswerk. Voor het eerst werden droogte en wateroverlast gezien als gedeelde uitdagingen, waarbij inwoners nauw betrokken werden in elk stadium van het traject.”
De jury prees de vernieuwing én de moed van de lokale besturen om hun inwoners actief mee te nemen in complexe veranderingsprocessen.
Julien Borremans
Lees ook:
UP wil volksraadpleging over Moerbekeplein: “Laat inwoners eindelijk zelf beslissen”