Karel De Pelsemaeker, 06/04/2018 – Na het koude en natte paasweekend wordt ons voor de tweede week van het paasverlof warm lenteweer voorspeld! Wie de natuur wat in het oog houdt, zal ook wel weten dat de lentebloesems voor het moment op openborsten staan, nu nog enige dagen van 18 °C of meer en alles zal veranderen! Het grijsbruine zal opeens lentegroen, wit en geel of roosachtig worden. Een aardige streek om het, in eigen land, allemaal te beleven is de Voerstreek!
Kent u de voerstreek? Waarschijnlijk wel, en u zult ook wel weten dat deze Limburgse streek aan de provincie Luik en aan Nederland en Duitsland paalt. Misschien heeft u wel, net zoals wij, al eens in de Voerstreek een paar dagen gaan verblijven, of heeft u deze streek al eens bezocht toen u vanuit het Duitse Aachen terug Belgi ë binnenreed? Voeren, of aardrijkskundig – De Voerstreek – is een verzameling van 6 kleine deelgemeenten: Moelingen, ‘s-Gravenvoeren, Sint-Pietersvoeren, Sint-Martensvoeren, Remersdaal en Teuven, die samen een totale oppervlakte van 50 vierkante kilometer vormen. Het is het enige stukje Vlaanderen aan de oostkant van de Maas. De Voerstreek, zo vind ik toch, is een gebied waar het verleden nog zichtbaar is, hoewel het heden er een plaats heeft ingenomen. Het is een streek waar heel wat anachronismen de streek bijzonder maken. In de Voerstreek kunt u gemakkelijk de illusie zichtbaar maken en voelen, dat wij als overhaastige mensen, uit de 21ste eeuw, erin kunnen rondlopen en kunnen genieten van een leefomgeving dat we verloren waanden. Plaatsen die we op andere plaatsen inruilden voor industrieterreinen, winkelstraten, woonwijken en door architecten aangelegde kunstmatige parken. De Voerstreek is een beetje als een vergeten plaats waarin we mogen rondsnuffelen. Dit nadat onze ogen zich wat aangepast hebben aan het stralend licht. We vergeten hier even de gejaagdheid van het drukke leven dat wij op andere plaatsen, in ons kleine maar compact landje, moeten ondergaan. We ontdekken hier in de Voerstreek, vanonder een laagje stof dat van de vele wandelpaden opwaait en weer neerstrijkt, de rust en ingetogenheid van vorige generaties.
De Voerstreek moet je bezoeken en als een groot levendig openluchtmuseum aanschouwen, dat u bij voorkeur te voet of met de fiets doorkruist. Romantische dorpskernen, majestatische hoeven, typische vakwerkhuizen, fraaie kastelen en een paternoster van kappelletjes en veldkruisen staan hier nog in een behoorlijke harmonie met het sterk glooiende heuvelland dat uitgesneden wordt door snelstromende bronbeekjes en riviertjes zoals: de Voer, de Veurs, de Gulp, de Berwijn en de Noorbeek. Her en der zijn op deze riviertjes forelkwekerijen en forelvijvers aangelegd. De lekkere forelbereidingen, met champignons, die hier in de mergelgroeven worden geteeld, vormen samen met de nog talrijke hoogstamboomgaarden, de meidoornhagen, de loofbossen, de dichtbegroeide ‘graften, dat zijn sterk hellende wallen’ en de uitgestrekte weilanden een unieke landstreek. Een streek die in elk seizoen een onweerstaanbare aantrekkingskracht op bezoekers uitstraalt. Dit alles, samen met de onvergetelijke panorama’s zorgen ervoor dat de Voerstreek bijna een paradijs is voor haar gasten. Hier komt u nog, ergens om de hoek van een wegtalud, een dassenburcht tegen! Waar perenstroop, forel, champignons, vlaai, bier en wijn fijne tafelgezelschappen zijn: De aantrekkingskracht wordt nog versterkt wanneer u een van de Voerense lekkernijen gaat proeven. Voeren kan prat gaan op een heel gamma van eigen specialiteiten. Het loont de moeite om ‘in de winkel van Jetje’ een Hervekaasje of in ‘Kelders I genne Pley’ een heerlijke fles hardfruitwijn te gaan kopen. Of in de schaduw van de voormalige commanderij van de Duitse Orde, bij boer Wiertz, een pot perenstroop die zonder toevoegingen van suiker, maar puur natuur is bereid, te gaan kopen.
U heeft het al begrepen, ook in de Voerstreek gaat de liefde door de maag! In Voeren kunt u ook heerlijk tafelen, gezellig in een brasserie, een herberg of dorpscaf é, of in Hotel Cantarel bijvoorbeeld. De specialiteiten zijn o.a.: konijn uit grootmoeders pot, een tripplank, een pannenkoek, of een kaasschotel met stroop erbij. U kunt ook uitgebreid gaan genieten in de talrijke restaurants. In een straal van 30km, kom je vanuit Voeren binnen de cultuursteden Maastricht, Aken, Luik, Eupen, Valkenburg, Vise en Tongeren; waar je dan meteen in de oudste stad van Belgi ë terechtkomt. Eenmaal u in Voeren verblijft, kunt u er bewust van zijn dat u zich in een stuk bakermat van onze Noordwest Europese beschaving bevindt. U kunt dat allemaal proefondervindelijk zelf ontdekken! In ‘Kelders I genne Pley’: het draait om familiale tradities. Net zoals eertijds de groenten, het fruit en het vlees voor de winter werden ingemaakt, gepekeld, gedroogd en ook zelf brood en vlaai werd gebakken, werd er ook voor een eigen huisdrank gezorgd. Het fruit was hier in Voeren immers overvloedig aanwezig.
In 1952 nog lag Voeren in het hartje van de dichtst beplante fruitstreek van Europa. Met maar liefst 952 ha boomgaarden. Allemaal hoogstammen die in de lente, deze landelijke dorpen, als het ware lieten dromen onder een groot reuzenboeket. Bij de aanvang van zeventiger jaren, van vorige eeuw, komt de fruitteelt immers in een diepe crisis. De Europese Gemeenschap beslist de massale kapping van het areaal te subsidi ëren. Het landschap ondergaat een grondige gedaantewisseling. Veel oud genetisch materiaal gaat verloren. Land- en tuinbouw worden uit elkaar gehaald. Elke teelt wordt een specialisatie. Deze periode mogen we bestempelen als een periode van ‘overproductie’, gedeeltelijk te wijten aan de invoer van goedkoop fruit uit het buitenland! Maar de Voerense fruitteelt zocht een nieuwe adem en als een oude ‘Voerense familie’ zouden ze die nieuwe adem gestalte geven: – Gekend vanaf 1530, in ‘s-Gravenvoeren zelfs vanaf 1742 – heeft de familie Ernon het reilen en zeilen van haar dorp van zeer dichtbij beleefd; evenals de fruitteelt en de wereld errond. Intussen streken afstammelingen neer op ‘Der Pley’, of op de plaats waar eertijds recht gesproken werd, of met andere woorden: waar er gepleit werd. Het in het jaar 2000 geactualiseerde en officieel geregistreerde oud familiewapen (B.S. 14.08.01) prijkt nu op het etiket. Ze vervaardingen daar nu de enige echte hardfruitwijn.
Met reeds een grasspriet in de mond, met beste groeten.
Karel De Pelsemaeker.
Google even op ‘logeren in de Voerstreek’ en u vindt een aanbod aan Hotels en B&B’s.
