Stationsstraat Scheldewindeke vroeger en nu

Trimards vertrokken van station naar Frankrijk

Hoe de Stationsstraat Scheldewindeke er meer dan een eeuw geleden uitzag en hoe het allemaal veranderde, kan men zien op oude prentkaarten van vroeger en van de foto’s van nu van onze fotograaf Danny De Lobelle. Een eeuw geleden waren de zichten op de Statiestraat (nu Stationsstraat) en de Bareel zeer in trek. Er werden ook in de eerste helft van de twintigste eeuw veel kaarten verkocht. Soms gebeurde het zelfs dat men meer prentkaarten kocht dan hij of zij van plan was te versturen. Later werden die kaarten soms toch nog verstuurd. De hierbij afgedrukte prentkaarten dateren van begin de jaren 1900. Vanuit het station Scheldewindeke vertrokken de Trimards naar Frankrijk. In Scheldewindeke was de zetel gevestigd van de ‘Trimardsgilde’. De gilde verdedigde de belangen van de seizoenarbeiders. (Reporter 17, foto’s Danny De Lobelle).

Trimards waren Vlaamse seizoenarbeiders die medio 19 de eeuw en tot in de tweede helft van de 20 ste eeuw naar Frankrijk trokken. Ze werden tewerkgesteld in bietenvelden, suikerfabrieken, valsnijverheid, chicorei — asten. Ze werden in onze streek ook de ‘Fransmans’ genoemd. De Fransen noemden hen smalend ‘Les Godverdommes’. De trimards vertrokken met hun ‘basadse’ naar Frankrijk om er 7 — 8 maanden te werken. Men kan een basadse het best omschrijven als een groot hoofdkussen, opgevuld langs beide zijden, in het midden in mekaar gedraaid. De ‘tweelingzak’ werd over de schouder gedragen, één zak op de borst, één op de rug.

De Stationsstraat (Statiestraat) in Scheldewindeke is een typevoorbeeld van hoe de tijden veranderen. Een eeuw geleden waren er talrijke herbergen in Scheldewindeke. Vlak bij het station stond herberg ‘A la Concorde’ (in het Frans!) van Van Pamel. Nu staat er het warenhuis Carrefour. Met de honden- of paardenkar werden de ‘basadjes’ naar het station gebracht. Het station van Scheldewindeke werd officieel geopend op 5 januari 1867. Het is een station op spoorlijn 122 (Gent — Geraardsbergen). Scheldewindeke was tot voor kort het

enige station tussen Zottegem en Merelbeke dat nog bemand was. Sinds 28 juni 2013 zijn de loketten gesloten. Het station was nog het originele zoals opgericht door de Compagnie du Chemin de Fer de Braine-le-Comte à Gand. Oorspronkelijk was het een trapgevelstation (net zoals alle andere stations op de lijn). De trapgevels zijn bij diverse verbouwingen verdwenen. Het stationsgebouw Scheldewindeke krijgt nu een nieuwe bestemming. Op het perron naar Gent staat nog een authentiek wachthuisje. Op het andere perron zijn moderne schuilhokjes geplaatst. Op oude prentkaarten begin 1900

(de foto’s moeten op een zondag genomen zijn) liepen de dames en heren er netjes gekleed bij, in ware belle époque-stijl. Bij het nemen van een foto, hoorde dat toen blijkbaar op die manier te gebeuren. In het straatbeeld, anno begin 20 ste eeuw, geen automobiel (zo heette dat toen nog), wel één PK-tjes-karren met ‘paardenspan’ (postkaart van uitgeverij O. Latoir uit Scheldewindeke). Destijds begin 20 ste eeuw, inmiddels 121 jaar geleden, toen de Stationsstraat Statiestraat en Rue de la Station werd geschreven. Bij het station van Scheldewindeke was een magazijn voor de verdeling van stukgoederen. Destijds, toen een hondenkar nog geen antiek was en een paard nog rustig kon staan midden de straat. De kaarten herinneren ons aan het verleden van Scheldewindeke en vertellen ons ook veel over hoe het er aan toe ging. Wie goed kijkt, kan er veel op ontdekken en een beeld krijgen van de tijd van toen. De Oosterzeelse uitgevers Van Vlierberge Zusters (Oosterzele) en edit. O. Latoir (Scheldewindeke) gingen mee met de tijd en kiekten de belangrijkste straten en monumenten in Oosterzele, Scheldewindeke, Moortsele, Landskouter, Balegem en Gijzenzele. Er was een tijd dat dat de belangstelling voor oude zichtkaarten miniem was. Voor enkele franken kon men ze al kopen. Nu is de belangstelling voor de verzamelaars van de plaatselijke geschiedenis heel groot en worden er voor zeldzame kaarten heel veel euro’s betaald (35 euro en meer per prentkaart). Toch zijn er nog altijd op rommel- en antiekmarkten (hopelijk kunnen ze binnenkort opnieuw georganiseerd worden) met wat geluk koopjes te doen. Reporter 17