AIRbezen in Oost-Vlaanderen (milieu)

 

cover3_0

Adopteer een AIRbezenplant

Benieuwd naar de hoeveelheid fijn stof in jouw buurt? 11.000 plantjes, 3000 analyses over 65 gemeenten… Doe mee en adopteer een AIRbezenplant. In Oost-Vlaanderen wordt in voorjaar 2017 een uniek project gestart om de verspreiding van fijn stof afkomstig van het verkeer in de provincie in kaart te brengen. Het gaat om een initiatief van beweging.net, CM, Vormingplus, de Provincie Oost-Vlaanderen en het departement Bio-ingenieurswetenschappen van de Universiteit Antwerpen.

AIRbezen.be zoek naar vrijwilligers die een aardbeiplantje willen adopteren van eind maart tot eind juni 2017.

x

Je hoeft het plantje gedurende deze periode enkel te verzorgen door voldoende water te geven en, op het einde van de meetperiode, 5 bladstalen binnen te brengen in onze lokale inzamelpunten. Het plantje mag je daarna houden om van de lekkere aardbeien te genieten.

De Universiteit Antwerpen gaat hierna aan de slag en analyseert de metaaldeeltjes op de blaadjes. In het najaar van 2017 bundelen we de resultaten in een rapport en organiseren we info-avonden waarbij we de resultaten voorstellen.

De Campagne

Begin 2017 start de zoektocht naar kandidaat deelnemers voor het project AIRbezen. Kandidaten kunnen zich registreren op deze website. Indien er in een gemeente of stad meer kandidaten zijn dan te verdelen plantjes dan worden deze geselecteerd volgens locatie en geografische spreiding. We trachten een zo goed mogelijk beeld van een individuele gemeente of stad te verkrijgen door diverse meetlocaties te gebruiken (dorpskernen, woonwijken, drukke verkeersassen…) Deze classificatie van de meetlocaties zal het interpretatiewerk van de resultaten ook eenvoudiger maken.

Op zaterdag 25 maart 2017 worden de plantjes verdeeld. In elke gemeente zullen er één of meerdere verdeelpunten zijn. Tijdens het project ontvangen de deelnemers op geregelde tijdstippen een nieuwsbrief via e-mail.

Na ongeveer 3 maanden blootstelling plukken de deelnemers vijf samengestelde bladeren van de plant volgens de methode gedocumenteerd op de infoposter (een filmpje volgt op deze website). De bladeren worden voorzichtig geplukt aan de steel zonder het bladoppervlak aan te raken en verzameld in het bijgevoegde en gecodeerde bemonsteringsenvelop. Deze stalen worden verzameld op maandag 19 juni of dinsdag 20 juni aan een van onze inzamelpunten die we opstellen in de gemeente.

Naast het plukken van de bladeren wordt verzocht om een vragenlijst in te vullen. Op deze vragenlijst wordt info over de bemonsteringsplaats gevraagd: Adres, plaats (straat/tuin), hoogte, afstand tot de weg, aanwezigheid trein/tram. Deze informatie kan de onderzoekers helpen bij de interpretatie van de verkregen resultaten.

Analyse
De verzamelde bladeren worden vervolgens tijdens de maanden juli, augustus en september geanalyseerd aan het laboratorium van het Departement Bio-Ingenieurswetenschappen aan de Universiteit van Antwerpen. Per locatie worden de bladeren verdeeld in 3 groepen (herhalingen). Per herhaling wordt de bladoppervlakte opgemeten en worden ze met behulp van krimpfolie verpakt in kleine plastic potjes. Deze potjes worden eerst gemagnetiseerd met een magnetisch veld van 1 Tesla. Het monster wordt uit het magnetisch veld gehaald en vervolgens wordt de overblijvende magnetisatie opgemeten (Saturation Isothermal Remanent Magnetisation, SIRM). De waarde uitgedrukt als mA*m wordt vervolgens genormaliseerd naar bladoppervlakte (m ²) en inhoud van de plastic potjes (10 cm ³) waardoor we een uiteindelijke waarde krijgen, uitgedrukt als Ampère (A). Deze waarde is afhankelijk van de hoeveelheid magnetiseerbare partikels op het blad en kan dus beschouwd worden als een proxy voor de omgevende hoeveelheid aan magnetiseerbare partikels. De ruimtelijke verdeling van de resultaten wordt vervolgens vergeleken in een statistische analyse.

In oktober-november 2017 worden de resultaten van de studie vooreerst voorgesteld aan de milieuambtenaren en milieuschepenen van de desbetreffende steden en gemeenten. Kort daarop volgt een persvoorstelling. Tot slot organiseren we nog vijf regionale info-avonden met de voorstelling van de resultaten door prof. Roeland Samson.

Wist je dat:
Planten staan via hun bladeren rechtstreeks in contact met de omgevende buitenlucht en zullen gedurende het groeiseizoen verkeersgerelateerd fijn stof (metalen) dat aanwezig is in de lucht op hun bladeren accumuleren. Door de hoeveelheid metalen aanwezig op het bladoppervlak in te schatten aan de hand van biomagnetische monitoring, kunnen we iets zeggen over de concentratie in de omgeving. Planten kunnen hierdoor optreden als zogenaamde ‘biomonitor’ of ‘meetstation’ voor luchtverontreiniging.

Danny De Lobelle

Contact:
project AIRbezen, Korenlei 20, 9000 Gent
+32 9 269 96 69
contact@airbezen.be
www.airbezen.be