Parelvissers: Interview met Marc Michael de Smet, artistiek leider van het koor Aquarius

aquarius koor groep leuven

Zottegem, 24/06/2017 – Op 11 juli – programma  – treden twee gerenommeerde koren op in de OLV Hemelvaartkerk van Zottegem. E én van hen is het kamerkoor Aquarius, dat om 17u zingt. Ze hebben een internationale reputatie en hun opnames zijn gegeerd.

Duik mee in het verbazingwekkende oeuvre van dit (quote) ‘lichtjes gestoorde‘ collectief, dat zelfs door componisten op handen wordt gedragen.  

kamerkoor aquarius lucien posman 60 11

Het optreden in Zottegem wordt als volgt omschreven: “Niet met risico op lijf en leden zoals de jonge parelvissers die voor een hongerloon diep in de oceaan duiken op zoek naar parels, maar wel met geduld, zorg   en liefde zocht AQUARIUS voor u elf parels uit die de wereldkoorliteratuur rijk is om op een feestelijke dag als elf juli de dag te kleuren met schoonheid, zaligheid en ontroering. Grote namen en minder grote, van nu of uit een recent verleden. Getuigen van een springlevende cultuur.”

aquarius koor marc leuven

Een kort overzicht van hun werk :

De opname uit 2015 van een Kanon van Arvo Pärt kreeg felicitaties van de meester zelf, maar ze lieten zich ook al inspireren door Benjamin Brittens, Roland Coryn en Lucien Posman.  Hun CD waarin ze ‘Het Lam Gods” bezingen werd internationaal op de markt gebracht door een Frans label, waardoor de opname in eigen beheer een heuse collector’s item is geworden. In eerdere opnames zongen ze werk van de componist Kurt Schwaen, die zowel onder Nazi Duitsland, het DDR communisme als het verenigde Duisland leefde.

aquarius koor opname leuven

Dit koor durft een boodschap brengen.

Meer opnames zoals van Bussotti en Schumann kan u vinden op hun website. Hun recentste CD, Douce Nuits, neemt je mee naar hogere sferen met nieuwe klankexperimenten de als wiegelied kunnen dienen. Nu werken ze aan de muziek van de Nieuw-Zeelandse componist Anthony Ritchie. Deze historische opnames volgen nadat Aquarius een koorcyclus bracht, gebaseerd op gedichten van gevangenen in Gunatanamo Bay.

Auarius zong ook al mee in de digitale opera, The Transmigration of Morton F. en bij vele andere gelegenheden. Meer leest u op de website: gc-aquarius.be.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=ckzVD4gZY1U&w=560&h=315]

Marc Michael de Smet, artistiek leider van het koor Aqarius, geeft antwoord op de vele vragen.

De Beiaard : Op 11 juli treden jullie op in Zottegem. Jullie zijn de parelzangers die 11 schatten selecteren uit de wereldkoorliteratuur. Vertel daar eens wat meer over? Vanwaar de keuze voor eerder recente muziekschrijvers (van Ravel tot Wannes Van De velde)?

De keuze voor recente componisten is voor een koor dat opgericht is om de muziek van vandaag en het recente verleden te zingen niet meer dan vanzelfsprekend. Het omgekeerde zou pas verbazen.

Rond de muziek van vandaag en van de vorige eeuw hangt een hardnekkig misverstand als zou het steeds maar gaan over ingewikkelde en ontoegankelijke muziek. Akkoord, die is er., maar de lichte, ontroerende en toegankelijke muziek is er ook en ver in de meerderheid. De 11 schatten die wij voor 11 juli hebben geselecteerd zijn grappig, betoverend, ontroerend, verrassend. exotisch, internationaal en ge ëngageerd. Vermaak en lering op luchtige toon van hoog kunstgehalte. Stuk voor stuk kleine meesterwerkjes.

De Beiaard: Jullie zijn een kamerkoor. Voor veel lezers zegt dat weinig. Wat is een Kamerkoor en waarin onderscheidt het Kamerkoor Aquarius zich op muzikaal vlak?  

Een kamerkoor heeft veel minder zangers dan een groot koor of een symfonisch koor dat grote werken met orkest uitvoert. AQUARIUS ‘ standaard samenstelling is 24. Dat kan een beetje wisselen. Als je naar nog minder gaat spreken we van een vocaal ensemble. Wat AQUARIUS op muzikaal vlak onderscheidt staat al in het antwoord op de eerste vraag: wij zingen muziek van onze tijd.

De Beiaard: Jullie koor heeft een zeer rijke geschiedenis, met zangers die een lange staat van dienst opbouwen. Wat maakt het koor zo uniek?  

De rijke geschiedenis van AQUARIUS heeft alles te maken met de grote verscheidenheid aan projecten. De muziek van vandaag is een veelkleurige mengeling van stijlen, onderwerpen, genres, sferen. Dat is boeiend en spannend. Nieuwe kunst zien en horen ontstaan en verantwoordelijk zijn voor haar ontstaan is ongemeen interessant en aantrekkelijk.

De Beiaard: Wat maakt dat mensen zich zo lang verbinden aan het koor?

Hoe wij met elkaar omgaan is uitzonderlijk. AQUARIUS is een zeer warme, gastvrije groep waar veel inspraak en gedeelde verantwoordelijkheid normaal is. Mensen binden zich des te makkelijker aan de idee ën en omgangsvormen binnen AQUARIUS en aan elkaar.

De Beiaard: Jullie leggen de lat hoog voor de toehoorder. Er wordt gevraagd om mee de platgetreden paden te verlaten. Vertel eens vanwaar de gedurfde keuzes? Jullie beschrijven het als: “AQUARIUS zingt niet het veel gezongene maar de ontdekking, niet het simpele maar het veeleisende, niet het sociaal vrijblijvende maar het sociaal relevante, niet het middelmatige maar het sublieme, niet het modieuze maar het kansarme, niet het voorspelbare maar het dwarse. “

Kiezen voor de muziek van onze tijd is vreemd genoeg zeer gedurfd in een muziekcultuur die helemaal naar het (veilige? vertrouwde? herkenbare?) verleden is gericht. Het grote publiek krijgt zelden of nooit de kans om nieuwe dingen te ontdekken. De orkesten, festivals en Klara spelen in op succes. Dat is vreemd, want in de tijd van Bach, Mozart en Beethoven was dat niet zo. Robert Schumann heeft Bach ‘herontdekt’. Vandaag de dag is alles commerci ëler en kapitalistischer geworden: succes, roem, winst, vedettisme zijn nu ook in de cultuur de bepalende criteria. Wij denken dat ‘het publiek’ sterk onderschat wordt.

De Beiaard: Het koor Aquarius heeft al heel wat muziekopnames gemaakt. (http://www.gc-aquarius.be/…verkrijgbare-cd-dvd-s) Op welk niveau staat het koor vergeleken met andere nationale en internationale koren?

AQUARIUS staat op internationaal niveau, dat bewijzen de buitenlandse recensies. In Vlaanderen zijn de kunstbudgetten onleefbaar krap. Met meer middelen (voor promotie, publiciteit, artistieke investering en honoraria) zou AQUARIUS wereldwijd bekend kunnen zijn.

De Beiaard: Wat staat er op stapel voor de toekomst?

Er staat heel veel op stapel voor de toekomst. Het is onbegonnen werk om alle nieuwe projecten te beschrijven. De lijn is en blijft dezelfde: hoogst interessant, verrassend verscheiden en sociaal ge ëngageerd. Volg ons op www.gc-aquarius.be AQUARIUS bruist van idee ën en ‘goesting’.

De Beiaard: Wie zijn vandaag de drijvende krachten van het koor?

De twee gekste idealisten binnen AQUARIUS zijn ik, de artistiek leider en Emmy Meirlaen, de zakelijke leidster. In hun zog trekken ze een paar hechte vrijwilligers mee. Maar ook alle zangers zijn prettig gestoord om voor zo weinig geld op zo’n hoog niveau te presteren.

De Beiaard: Indien u zelf iemand zou kunnen interviewen, wie zou dat zijn en waarom?

Wij hebben zo de handen vol met onze missie dat we nooit bezig zijn met anderen. Stel die vraag opnieuw als we het ooit veel rustiger hebben.

De Beiaard: Wat zou de laatste boodschap zijn die u met uw medemensen zou delen? Wat ligt u persoonlijk nauw aan het hart?

De wereld is in gevaar. Kunst kan de wereld niet redden, maar wat we kunnen bieden aan inzicht, protest, troost en mededogen moeten we bieden.

Marc Michael de Smet

(Interview: Carl Nys, foto’s: Aquarius)