De pastoor van Landskouter die ineens kardinaal werd

Gustaaf Joos, ° 5 juli 1923, + 2 november 2004

Het werd internationaal nieuws, paus Johannes Paulus II (Karol Wojtila) benoemde in 2003 de pastoor van Landskouter Gustaaf Joos tot kardinaal. Van een complete verrassing gesproken. Gustaaf Joos werd op 5 juli 1923 geboren in Sint — Niklaas en stamde uit een heel katholiek gezin, drie van zijn broers werden eveneens priester. Hij was een begenadigd student. Na zijn priesterwijding in 1946 studeerde hij Kerkelijk recht aan de Pauselijke Universiteit Gregoriana in Rome. Opmerkelijk, de Pool Karol Wojtyla, de latere paus, was één van zijn studiegenoten. Gustaaf Joos en Karol Wojtila bleven gans hun leven bevriend. (Reporter 17, foto’s Danny De Lobelle)
De loopbaan van Gustaaf Joos binnen de Katholieke Kerk is ronduit indrukwekkend: onderpastoor Beveren — Waas (1949), docent in Aalst (1951), diocesaan proost V.K.S.J. (1958), professor Groot Seminarie Gent (1959), kanunnik van het Sint — Baafskapittel Gent (1961), pastoor Landskouter (1970), hoofd kerkelijke rechtbank Gent (1984), rechter aan de interdiocesane rechtbank (1994), titularis aartsbisschop van Ieper, kardinaal (2003).  
Kardinaal Joos kwam in een mediastorm terecht na zijn uitlatingen over homoseksuelen die hij seksueel geperverteerd noemde, zijn visie over het algemeen stemrecht in Europa (ouders met kinderen moeten meer stemrecht krijgen) en zijn mening over de Belgische politiek (er zijn t é veel leeghoofden actief). De reacties waren na het interview in P — magazine voorspelbaar. Het Centrum voor Gelijkheid van kansen en voor Racismebestrijding diende op 21 januari 2004 een klacht in bij het Parket Gent. Tot een rechtszaak kwam het niet, kardinaal Gustaaf Joos overleed onverwachts in Landskouter op 2 november 2004. Hij werd onwel na het opdragen van de mis en overleed in zijn pastorie. Hij werd 81 jaar. De uitvaart had plaats op 12 november 2004 in de Sint — Baafskathedraal in Gent. Het graf van kardinaal Gustaaf Joos bevindt zich op het kerkhof van Landskouter. Hij was zijn wens om in Landskouter begraven te worden.
Helmut Lotti speelde het klaar om zijn tweede huwelijk te laten inzegenen door Gustaaf Joos. Zijn huwelijk met Carol Jane Poe hield vier jaar stand. Helmut Lotti raakte bevriend met de kardinaal en zijn trouw vond plaats in het enig mooie kerkje van Landskouter. Kardinaal Joos nam het op voor Helmut Lotti, hij maakte een uitzondering om in deze opzienbarende beslissing de psyche van de mens in rekening te nemen.
Gustaaf Joos was joviaal in de omgang, ‘n controverse figuur, heel conservatief maar tegelijkertijd vooruitstrevend. Bijzonder geleerd. Leidersfiguur. Hartelijke man die van zijn titel genoot. Diep gelovig. Het was geen geheim dat hij erg bezorgd was over de richting die de kerk uitging. Het aantal gelovigen daalt zienderogen. Met het merendeel van de Landskouternaars kon hij het heel goed stellen. Een deel vond hem t é wereldvreemd. Nam soms geen blad voor de mond, had niet altijd de diplomatieke vaardigheden die je van een kardinaal verwacht. Zijn laatste levensjaar werd heel bewogen, hij werd benoemd tot kardinaal en met het interview in P — magazine kwam hij zowaar in een hevige mediastorm terecht. Kardinaal Danneels nam ook afstand van zijn uitlatingen. Zijn uitspraak kreeg zoveel weerklank dat kardinaal Joos ze waarschijnlijk zelf amper kon inschatten.     Reporter 17