Heropbouw kasteel van Viane is zeker niet voor morgen. Harde juridische strijd in het verschiet.

Guido De Padt: ‘Er zal ook worden gekeken naar de individuele verantwoordelijkheid in dit dossier.’


©Lisa Bilterijst


Geraardsbergen/Viane. De brand in het kasteel van Viane ligt een week achter ons, maar de gemoederen smeulen nog na. Wie is verantwoordelijk voor de brand? Kan de linkervleugel van het kasteel nog worden gered? Zullen de eigenaars ter verantwoording worden geroepen? Ligt een herwaardering van het domein en het kasteel in het verschiet? Uit onderzoek blijkt dat de NV Kasteel De Beauregard — met maatschappelijke zetel in Rijkevorsel — financieel aan de grond zit en de heropbouw van het kasteel niet aankan. Hoe moet het verder? Burgemeester Guido De Padt (Open Vld): ‘De rechtbank kan dwingende maatregelen nemen door aan de NV eventuele dwangsommen op te leggen en ook te onderzoeken in hoeverre de leden van de naamloze vennootschap vermogend zijn.’

Individuele verantwoordelijkheid van de eigenaars.
Volgens burgemeester Guido De Padt (Open Vld) staat het vrijwel vast dat de brand het gevolg is van menselijk handelen: ‘Er was geen elektriciteit, noch gas aanwezig. Menselijk handelen zou aan de basis liggen. Of het opzettelijk was of niet, dat weten we niet. We wachten het onderzoek af.’

Hoe moet het nu verder? De linkervleugel van het kasteel is zwaar beschadigd. Valt de constructie door de brand nog te redden? Ook de rest van het kasteel is zwaar verwaarloosd. Maar voor het gebouw in zijn vroegere eer en glorie kan worden hersteld, moet er eerst een juridisch robbertje met de eigenaars van het kasteel worden uitgevochten. Guido De Padt: ‘Wat betreft de nalatigheid van de NV Kasteel De Beauregard loopt er een procedure bij het Hof van Beroep die heel binnenkort van start gaat. Waarschijnlijk zal de procedure worden uitgesteld om aan Erfgoed Vlaanderen de kans te geven duidelijk te maken wat aan het kasteel moet worden hersteld. Gezien de brand zal het herstel van een andere grootorde en inhoud zijn dan voordien.’

NV Kasteel De Beauregard heeft haar maatschappelijke zetel in Rijkevorsel. In 2018 boekte de NV een overgedragen verlies van €288.891 en een bedrijfsverlies van €45.088. Zal de NV in staat zijn om het kasteel herop te bouwen? Volgens burgemeester De Padt bestaat de kans dat de bestuurders op hun individuele verantwoordelijkheid worden aangesproken: ‘Er zal ook worden gekeken naar de individuele verantwoordelijkheid in dit dossier. In hoeverre zijn de eigenaars niet verantwoordelijk voor de brand omdat het gebouw voor iedereen toegankelijk was?’

‘De juridische middelen van de stad zijn beperkt.’
Het bestuur van Geraardsbergen heeft in het verleden verschillende juridische stappen ondernomen om de eigenaars van het kasteel te dwingen tot een heropbouw van het kasteel. De Padt: ‘Onze middelen zijn beperkt. We mogen immers niet vergeten dat het om een priv é-initiatief gaat.’  Burgemeester De Padt wijst er wel op dat de rechtbank dwingende maatregelen kan nemen door aan de NV eventuele dwangsommen op te leggen en ook te onderzoeken in hoeverre de leden van de naamloze vennootschap vermogend zijn.

Gezien het financieel onvermogen van NV Kasteel De Beauregard en de zware verwaarlozing van het kasteel en het domein, stelden we ons de vraag of het niet aangeraden is om de eigendom van het kasteel en misschien ook het domein over te hevelen naar de lokale overheid. Guido De Padt: ‘Dit is de eerste keer dat ik dit hoor. Het lijkt mij niet voor de hand te liggen dat een rechtbank dat kan bewerkstelligen. Als de NV failliet zou gaan dan kan het gebouw verkocht worden en zal de rechtbank een curator aanstellen. In het beste geval kan er een recht op voorverkoop voor de lokale overheid zijn, maar daar ben ik absoluut niet zeker van.’

Kandelaren van bomen.
Het wordt zeker geen makkelijke klus om het kasteel eventueel te verkopen. In het verleden was er interesse van een vastgoedmakelaar om het domein te kopen. ‘Je mag trouwens niet vergeten dat er een strafrechtelijke procedure loopt. Als je het pand zou kopen, krijg je er dan automatisch de strafrechtelijke procedure bovenop?’

Ook het domein is zwaar verwaarloosd. Guido De Padt zal onderzoeken in hoeverre daar geen procedures kunnen worden opgestart om het domein te beschermen en in ere te herstellen. ‘Er zijn zaken gebeurd in verband met het kandelaren van de bomen. Ook daar zal een gerechtelijke procedure worden opgestart.’ Kandelaren is een forse snoeitechniek van taken tot aan de hoofdstam van een boom.

Voor er plannen worden ontwikkeld voor het herstel van het gebouw en het domein, zal er eerst heel wat water naar de juridische zee stromen.

Julien Borremans