Na 130 jaar open dok in het stadscentrum van Geraardsbergen kondigt het schepencollege aan dat de kosten van renovatie de hoog oplopen en om die reden het doek valt over het oudste open zwembad van Vlaanderen. Het hoeft weinig te verbazen dat dergelijke beslissing in zeer slechte aarde valt bij de Geraardsbergenaars en dat er massaal gereageerd wordt via sociale media.
En of de burger in deze gelijk heeft!
Een deel van de frustratie is evident te verklaren door de zeer ongelukkige timing die het schepencollege hier gehanteerd heeft. Enkele maanden na de verkiezingen wordt als een donderslag bij heldere hemel aangekondigd dat men de open dok zal sluiten. Voor de verkiezingen is hier in elk geval met geen woord over gerept, hetgeen op zijn minst de wenkbrauwen doet fronsen. Wist men echt niet voorafgaand de verkiezingen dat er sprake was van een dringende renovatie van het verouderde zwembad? Als men deze renovatie begin januari 2019 reeds kan inschatten op € 2.000.000, dan mag er aangenomen worden dat hieromtrent reeds enige tijd geleden prijzen zijn opgevraagd. Dat de burger derhalve het vermoeden heeft dat deze zware en negatieve beslissing over de verkiezingen is getild, hoeft dan ook niet te verwonderen. In ieder geval kan men toch niet beweren dat de staat van het zwembad een “nieuw” gegeven is.
De burger voelt zich in deze zaak werkelijk aan de kant geschoven, temeer er eerder ook al de aankondiging van de sluiting van de materniteit heeft plaatsgevonden, eveneens kort na de verkiezingen. De modale burger voelt zich voor een stuk bedrogen aangezien zijn of haar stem werd uitgebracht zonder kennis van de voornemens van de partijen die in vorige legislatuur het bestuur uitmaakten. Velen zullen intussen wel denken, hadden we dit geweten…
Een ander deel van de frustratie is hoe dan ook de bedenking dat opnieuw een stuk openbare dienstverlening zal verdwijnen ten behoeve van financi ën.
Dat de renovatie van het zwembad een kostenplaatje met zich zal meebrengen is evident. Dat men dit thans gebruikt om een sluiting te gaan verantwoorden is het echter niet. Men betracht op slinkse wijze de burger wijs te maken dat men denkt aan onze portefeuille, doch laat u niet misleiden. Dat de renovatiekost gigantisch is, en het huidig stadsbestuur deze kost niet kan dragen, is enkel een bewijs van wanbeleid van de vorige legislaturen. De huidige coalitiepartners hebben hier hun deel in, doch ook de andere partijen die in het verleden de meerderheid hebben gevormd. Zelfs oppositiepartijen die te weinig verzet hebben gepleegd of hieraan geen aandacht hebben besteed dienen zich te beraden.
Een vooruitziend stadsbestuur had de voorbije 20 jaren een reserve aangelegd voor de kosten die zich nu aandienen. Dat men dit niet gedaan heeft wijst erop dat het stadsbestuur zich bezondigt aan het probleem waar quasi alle politici mee kampen; men kijkt niet verder dan de eigen neus lang is. Het duidt aan dat er een schrijnend gebrek aan langetermijnvisie heerst waarbij men het blijkbaar niet nodig acht om inspanningen te doen voor projecten die zich niet realiseren binnen de eigen ambtstermijn.
Noch los van het aanleggen van reserves had men natuurlijk ook 20 jaar geleden kunnen starten met gedeeltelijke renovaties zodat men niet plots geconfronteerd wordt met een volledige renovatie die in de miljoenen euro’s beloopt.
Het valt uiteraard de Geraardsbergenaars ook op dat er voor bepaalde projecten, zoals de bouw van een nieuw kenniscentrum, w él de noodzakelijke financieringen kunnen gevonden worden, en voor andere projecten niet. Men bepaalt hier de prioriteiten, hetgeen normaal is, doch waarbij de politiekers zich de vraag eens moeten stellen of de prioriteiten die men stelt wel de prioriteiten van de Geraardsbergenaars zelf zijn. Of stelt men hier bepaalde prestigeprojecten voorop los van de wens van de burger? Zijn dergelijke investeringen wel verantwoord als men het bestaande patrimonium nog niet kan onderhouden?
Een voorzichtig politicus die zich inderdaad de vraag zou stellen of de beleidskeuzes die hij of zij maakt wel aansluiten bij de wensen van de burger, die hij uiteindelijk vertegenwoordigt, zou er best aan doen om de burger eens te raadplegen. Er zijn tal van mogelijkheden om dit te doen, zoals een eenvoudige enquête of zelfs een referendum onder de inwoners van Geraardsbergen. Men heeft er echter voor geopteerd om geen enkele vorm van inspraak toe te laten, en integendeel heeft men koudweg een beslissing genomen zodat de inwoners van Geraardsbergen thans voor een voldongen feit staan.
Men had beter een bevraging gedaan onder de bevolking wat men hierover dacht. Minstens had men eerlijkheidshalve een aankondiging kunnen doen van een eventuele sluiting van het open dok, om er dan na een termijn van bijvoorbeeld twee maand over te stemmen. Op die wijze hadden diegene die hun stem moesten uitbrengen tenminste de gelegenheid gehad om de temperatuur bij de bevolking hieromtrent te voelen.
De eerste communicatie die de inwoner van Geraardsbergen bereikt is de mededeling dat de beslissing genomen is…
Dit getuigt van een enorme arrogantie en kortzichtigheid. Het huidige stadsbestuur dient haar plaats te kennen, en voor alle duidelijkheid wordt hier nog eens benoemd wat haar plaats is. In eerste instantie is haar plaats het dienen van de bevolking. De verkozenen zijn niet meer of niet minder dan de afgevaardigden van de bevolking, en zij dienen te handelen naar best vermogen in het belang van alle inwoners van Geraardsbergen.
Verder is de taak van het stadsbestuur het beheren en het in stand houden van het patrimonium van een stad. In casu meent men een historisch monument, dat bovendien nog eens in gebruik was, te kunnen en mogen sluiten en een andere bestemming aan het terrein te geven. Dit is echter een totaal gebrek aan respect voor het patrimonium van Geraardsbergen. Zou u deel willen uitmaken van het bestuur dat na 130 jaar meent te moeten beslissen de open dok te sluiten, niet alleen voor de huidige legislatuur maar meteen ook voor de toekomst van Geraardsbergen? Hoe arrogant is het om zich dergelijke macht — ook voor de toekomstige generaties – aan te meten?
Zal het huidig stadsbestuur de architect zijn van opnieuw een stukje Geraardsbergen dat teloor gaat? Zal het open dok bijgeschreven kunnen worden in de lijst van verdwenen erfgoed zoals de kiosk op de markt, het volkshuis,…
Finaal draait het allemaal om geld. Tekenend is de verklaring van schepen van sport, mevrouw Fontaine, die stelt dat zelfs tijdens een prachtige zomer zoals 2018 de exploitatie van het zwembad een verlies heeft gedraaid. Et alors? Dient elk evenement of elke openbare dienstverlening in Geraardsbergen zelfbedruipend te zijn? In voorkomend geval kan men onmiddellijk de belastingen afschaffen.
Het argument van onze schepen is schrijnend. Dat de exploitatie van een zwembad geld kost is evident, doch men weegt in deze enkel de zuivere exploitatiekosten af tegen de zobeweerde enige opbrengst van het zwembad, namelijk de verkoop van tickets. Echter vergeet men dat er nog heel wat andere opbrengststromen verbonden zijn aan het zwembad.
Wat men klaarblijkelijk niet in rekening brengt is dat de open dok een recreatiepunt is. Het is een aantrekkingspool voor de binnenstad die het al zeker niet gemakkelijk heeft. De voorgestelde alternatieven zullen eveneens recreatie met zich meebrengen, doch niet in dergelijke mate.
De open dok is een openbare dienstverlening die ervoor zorgt dat heel wat kinderen en jong volwassenen bijvoorbeeld in de zomervakantie zich op goedkope wijze kunnen vermaken, en dit met een sociale weerslag. Men mag niet vergeten dat heel wat bescheiden woningen in het Geraardsbergse zelfs niet over een tuin of koer beschikken zodat bij mooi weer deze gezin bij de open dok zich toch naar buiten kunnen begeven.
Het is ook de plaats waar de scholen in het centrum gaan (of minstens gingen) zwemmen bij mooi weer. De schoolgaande jeugd kon op die wijze bij mooi weer relatief goedkoop zwemmen in de eigen stad en zal nu als alternatief dienen uit te wijken naar Brakel of de Gavers. De verplaatsingen zullen duurder worden en evident ook de toegang. Jammer, want elke bijdrage van de Stad om het onderwijs betaalbaar te houden zou een prima investering zijn. Toegang voor de jeugd tot de zwemsport zou gefaciliteerd moeten worden, en niet afgebouwd.
Men wijst zeer gemakkelijk naar de Gavers als alternatief, doch de vraag stelt zich of dit wel degelijk een alternatief vormt voor de jonge mensen die zich de voet verplaatsen van hun woningen in de binnenstad naar de open dok. Zal het stadsbestuur ervoor zorgen dat men aan dezelfde prijs kan zwemmen in de Gavers?
Het stadsbestuur kan blijkbaar de leegstand in het handelscentrum niet tegengaan en stelt zich hopelijk de vraag hoe dit komt. Het stadsbestuur kan zich misschien eens beraden over de vraag of het wegnemen van dergelijke functies uit een stadscentrum het handelscentrum al dan niet ten goede komt. De auteur wil graag een oproep doen aan het stadsbestuur om verder te kijken dan een zuivere kosten en batenanalyse van een activiteit en of een openbare dienstverlening. Ook de schaatspiste is dit jaar niet doorgegaan. Logisch als men een zuivere kosten-baten analyse maakt van de schaatspiste op zich, maar zeker niet logisch als men wil investeren in een bloeiend stadscentrum en handelscentrum.
Is het financieel plaatje het enige waar rekening wordt mee gehouden? Kan men geen rekening houden met het succes van de open dok? Men kan in ieder geval niet ontkennen dat bij goed weer de open dok vorig jaar bijzonder veel volk wist aan te trekken.
Ook hier stelt zich dus de vraag of de prioriteiten van het stadsbestuur wel goed liggen. De burger stellen vast dat er enorme bedragen vloeien naar evenementen allerhande, voornamelijk gerelateerd met wielrennen. Dat men inzet op deze vorm van evenementen is op zich niet verkeerd, en brengt in ieder geval heel wat toerisme met zich mee. De vraag stelt zich of men hier niet in overdrijft ten koste van andere zaken.
En dan maken we nog abstractie van de nostalgie van vele inwoners die een mooi en zomers deel van hun jeugd hebben doorgebracht aan dit zwembad.
In ieder geval is het duidelijk dat de inwoners van Geraardsbergen niet gediend zijn met de koers die men thans vaart. Het is aan het stadsbestuur om een duidelijke keuze te maken. Ofwel luistert men naar het protest, zal men de beslissing intrekken en zal men na bevraging, overleg en een informatieronde opnieuw een stemming houden.
Ofwel duwt men door en zal de burger van Geraardsbergen verder met het gevoel opgezadeld zitten dat men handelt met miskenning van zijn en haar rechten en tegen zijn en haar belangen in. Een slechtere piste is nauwelijks denkbaar en de kloof tussen burger en politicus zal alleen maar toenemen.
In plaats van paniekvoetbal te spelen omtrent de kosten van renovatie zou men ook kunnen alternatieven overwegen.
Is er geen priv é-investeerder te vinden voor een publiek private samenwerking? Zijn er in onze stad geen bedrijven, zelfstandigen en vrije beroepers met een hart voor de stad die onder de vorm van sponsoring een bijdrage willen leveren? Is er geen crowdfundingcampagne op te zetten? Is het organiseren van een aantal activiteiten met betrekking tot het zwembad en de omliggende terreinen geen eerste stap naar het uitdiepen van de inkomsten? Zou men niet beter in plaats van af te breken een toffe horecagelegenheid toevoegen aan het terrein? Dit zou gigantische inkomsten met zich meebrengen gelet op de prima ligging nabij jachthaven, denderpad en zwembad…
De burger rekent op U!
K.M.
Om professionele redenen wenst de auteur anoniem te blijven, maar haar/zijn naam is op de redactie bekend.